Formacja Misjonarza Świętej Rodziny rozpoczyna się trzytygodniowym postulatem dla kandydatów do kapłaństwa lub rocznym/półrocznym dla kandydatów na braci. Po nim odbywa się roczny nowicjat. Jest to czas próby: poznawania siebie i wspólnoty, swoich motywów. Złożenie na jeden rok pierwszych ślubów zakonnych czystości, ubóstwa i posłuszeństwa i otrzymanie stroju zakonnego wieńczy okres postulatu i nowicjatu.
Przyszły kapłan i misjonarz podejmuje studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim koło Konina, zaś brat zakonny kontynuuje swoją formację w junioracie (odbywa się ona w Kazimierzu Biskupim, lub w innych domach zakonnych prowincji). Czas formacji, podczas której definitywnie odnajdujemy życiowe powołanie, kończy się złożeniem ślubów wieczystych i przyjęciem święceń kapłańskich.
Od tej pory Misjonarz Świętej Rodziny jest szczególnie posłany, by przepowiadać światu Dobrą Nowinę, być dla niego znakiem obecności Chrystusa i szerzyć miłość do Świętej Rodziny. Pamiętamy o słowach Założyciela mówiącego:
"Kto chce zostać misjonarzem, musi posiadać wielkie zamiary i wysokie cele. Musi być szlachetnym i gotowym ofiarować wszystko dla chwały Bożej, musi mieć serce szerokie, które by zdolne było ogarnąć cały świat."
Przepisany Prawem Kanonicznym czas nowicjatu jest dla wszystkich kandydatów do życia zakonnego tym etapem, podczas którego głębiej poznają oni siebie i swoje powołanie oraz życie naszej zakonnej wspólnoty. Nowicjat w naszej Prowincji rozpoczyna się dla wszystkich kandydatów 7 września.
Celem formacji w nowicjacie jest takie ukształtowanie umysłu, woli i uczuć kandydata, aby mógł on w sposób świadomy i dojrzały podjąć się tych zobowiązań, które wypływają ze złożenia profesji zakonnej w naszym Zgromadzeniu.
Formacja duchowa nowicjuszy w naszym Zgromadzeniu zmierza do wyrobienia w nich właściwej postawy religijno-moralnej, opartej na wzorze Świętej Rodziny. Za całość formacji nowicjuszy w głównej mierze odpowiedzialny jest Mistrz Nowicjatu i jego Socjusz. Ich zadaniem jest troska o to, by nowicjusze umiejętnie współpracowali z łaską Bożą poprzez odprawianie poszczególnych praktyk religijnych przewidzianych przez prawo własne Zgromadzenia i zweryfikowali swoją zdatność do życia we wspólnocie zakonnej Misjonarzy Świętej Rodziny.
Nowicjat Misjonarzy Świętej Rodziny
W 1983 r. papież Jan Paweł II tak mówił o braciach zakonnych:
„Chciałbym powiedzieć szczególne słowo o zakonnikach - braciach, by ich pochwalić i zachęcić. Wasze powołanie, moi kochani bracia, nie jest łatwe, zwłaszcza z uwagi na ducha świata, który nie ceni ewangelicznego ubóstwa i pokornej służby. Waszym powołaniem jest naśladowanie Chrystusa przez całe życie będące totalnym oddaniem siebie, czego na ogół świat nie ceni”.
W ramach formacji ascetyczno-duchowej troszczymy się o to, aby bracia poznali duchowość i charyzmat Zgromadzenia oraz przyzwyczaili się wypełniać wszystkie obowiązki wynikające ze złożonej profesji.
Zaleca się, zachowując tradycję Zgromadzenia, aby bracia odznaczali się szczególnym nabożeństwem do św. Józefa - opiekuna Św. Rodziny i ich patrona.
W ramach formacji intelektualnej bracia pogłębiają swoją wiedzę religijną i otrzymują podstawy wiedzy teologicznej. Ważną sprawą w czasie trwania junioratu jest właściwa formacja praktyczno-zawodowa braci i przygotowanie ich do przyszłych zadań apostolskich. Dlatego umożliwiamy im zdobywanie wykształcenia, które będzie pomocne w realizacji naszych zadań.
W praktyce w Polskiej Prowincji MSF dla odbywających juniorat braci domem formacyjnym jest ten dom zakonny, do którego przynależą z racji pełnionych zadań, a ich bezpośrednim przełożonym jest przełożony domowy lub wyznaczony do tej funkcji kapłan.
W seminarium kandydaci powinni ostatecznie zweryfikować swoje powołanie zakonne i kapłańskie, umocnić je i rozwinąć. Przedmiotem szczególnej troski w seminarium jest formacja duchowa. W ramach formacji intelektualnej alumni zdobywają szeroką i solidną wiedzę w zakresie nauk świętych i wypracowują nawyk ciągłego dokształcania się.
W seminarium organizowane są spotkania z misjonarzami z zagranicy czy sympozja naukowe. Do formacji pastoralnej zaliczają się: katechizacja dzieci i młodzieży, głoszenie homilii w kościele seminaryjnym, praca w Kleryckich Referatach Powołań, Misji i Rodzin, udział w akcjach powołaniowo-misyjnych, przygotowywanie liturgii Triduum Paschalnego. Praca fizyczna należy do tradycji naszego zgromadzenia, dlatego klerycy pracują około sześć godzin tygodniowo.